2024 yılının Mart ayından itibaren Ankara, Bursa, Hatay, İstanbul, İzmir ve Şanlıurfa illerinde gerçekleşen ENHANCER Gıda ve Tarım Sektörü Teknik Girişimcilik Eğitimini 483 katılımcı başarıyla tamamlamıştır.

Katılımcı Yorumları

Ece’nin Başarı Hikayesi

Kadınlar Hatay’ı Yükseltecek

Merhaba, ben Ece Süral. Hikayem, küçük yaşta çalışmaya başlamamla başladı ve beni bugün olduğum yere getiren zorlu ama son derece öğretici bir yolculuğa sürükledi. 12 yaşında terzi, mağaza asistanı ve pazarlarda, fabrikalarda çalışarak işe başladım. 18 yaşında evlendim ve 20 yaşında anne oldum. Hamileliğim sırasında, eşimden gördüğüm psikolojik istismar nedeniyle kendi ayaklarım üzerinde durmaya karar verdim.

Bu dönemde, el yapımı takılar yapmaya başladım. Tığ işi ve dantel yaparak kendi paramı kazandım. Küçük kızımı beklerken, 5 dönümlük bir araziye salatalık ekimi yapıp sekizinci aya kadar hasat ettim. Biber ve domates salçası yapıp satarak ekonomik bağımsızlık kazandım. Eşim iyi ürünleri toptancı pazarına götürüp satarken, ben gizlice ikinci kalite olanları satarak kendi masraflarımı karşılıyordum.

2007’den 2018’e kadar bahçecilik, hayvancılık, ticaret ve el yapımı ürünlerin satışını yaptım. Hatay ürünleri sattım ve Denizli’den getirdiğim kuru üzümleri yıkayıp kurutarak paketleyip sattım. Bu arada açık öğretimle ortaokulu tamamladım ve şu anda liseye devam ediyorum. Aynı zamanda kozmetik ürünler de sattım ve hala satmaya devam ediyorum.

Hatay Büyükşehir Belediyesi tarafından kurulan ilk kadın kooperatifi olan “Üreten Eller Kadın Kooperatifi”nde yer aldım. Belediyenin desteğiyle 250 kadın girişimci için seralar kuruldu. Bu seralardan birinde yer aldım. Beş yıl boyunca Hatay Antakya’da peyzaj üretimi yaptık. Belediye desteği çekildiğinde, seralar bize kaldı ve ben hala burada üretim yapmaktayım. Bu süre zarfında birçok yan iş yaptım, kooperatif belgesi aldım, topraksız tarım eğitimi aldım ve girişimcilik programlarına katıldım. Kadın odaklı işler yapmak istedim ancak destek bulamadım.

Öğleden sonra pazardan kalan domates kasalarını alıp evde salça yapardım. O zamanlar 14 ve 10 yaşında olan kızlarım bana yardım ederdi. Müşteri ağım genişledikçe, ürünlerimle daha fazla insana ulaşma ihtiyacı hissettim. Hastanede tanıştığım insanlarla sohbet ederek ürünlerimi tanıttım ve iletişim kurmak için telefon numaramı verdim. Ayrıca ineklerimden elde ettiğim sütten lor peyniri ve tereyağı yapıp sattım. Sipariş aldığımda, komşulardan süt alıp peynir yapıp satardım.

Şimdi, hayalim bir kadın kafesi açmak. Burada, kadınlar için sosyalleşme alanı sağlamak ve aynı zamanda kadınların ürettiği ürünleri satmak istiyorum. ICMPD Tarım ve Gıda Teknik Girişimcilik eğitimi sayesinde iş planı yazmayı öğrendim. Mentor desteğiyle bir iş planı hazırladım ve hibe programlarına başvurmaya hazır hale geldim. Hatay’da kadınları yükselteceğim ve bu değişimin öncüsü olacağım.

Bu, mücadelelerle dolu ama aynı derecede umut dolu hikayem. Başarının sırrı inanmaktan ve asla vazgeçmemekten geçer. Hatay’daki birçok kadının başarısı için çalışmaya devam edeceğim.

Ece Sürel

Hatay/Antakya

Arka Plan: Nidal Mustafa’nın asıl mesleği öğretmenliktir. Bölgeye geldikten sonra başlangıçta tekstil sektöründe çalışmış ve ardından UNICEF ve Milli Eğitim Bakanlığı ile işbirliği içinde geçici eğitim merkezlerinde Suriyeli öğrencilere üç-dört yıl boyunca öğretmenlik yapmıştır. Şu anda işsiz olan Nidal, aynı zamanda tekstil sektöründe çalışmaktadır.

Yeni Bir Girişim: Nidal, süt ürünleri sektörüne adım atmayı ve bir işletme açmayı hedefliyor. Tekstil sektöründe çalışmaya veya başka bir yerde iş aramaya devam etmek istemeyen Nidal, kendi işletmesini kurma hayali kuruyor. 

Süt Ürünleri Deneyimi: Nidal şu anda süt ürünleri üretip satmıyor olsa da, Suriye’de yaşarken süt ürünleri üretimi konusunda önemli bilgi ve deneyim kazanmıştır. Bir köyde büyüyen Nidal’ın ailesi inek ve koyunlara sahipti ve Nidal, bu hayvanlara bakmaktan ve ailesine süt ürünleri üretiminde yardımcı olmaktan sorumluydu. Bu geçmişi, yeni iş girişimini sürdürmek için gerekli uzmanlığı ona sağlamıştır.

Zorluklar ve Bunların Üstesinden Gelme: Nidal’ın işini kurarken karşılaştığı en büyük engel finansal, yani sermaye eksikliğidir. Ayrıca, kendisine yardımcı olacak bir veya iki çalışana ihtiyacı olacaktır. Bu zorluklara rağmen, Nidal süt temin edebileceğine ve ürünlerini yerel mağazalara, tanıdıklarına ve müşterilere dağıtmak için bir arabası olduğuna güvenmektedir.

Eğitimden Edindiği Bilgiler: Nidal, eğitimin son derece faydalı olduğunu düşünüyor. Bir iş planı oluşturmayı öğrendi ve sosyal ve çevresel etkiler gibi kilit konular hakkında fikir edindi. Eğitim sayesinde zayıf yönlerini fark eden Nidal, bu zayıf yönleri nasıl etkili bir şekilde ele alacağını öğrendi. Şimdi, eğitimden aldığı sertifikayı önemli bir başarı ve hayatında ileriye doğru atılmış bir adım olarak görüyor. Nidal, yeni iş yolculuğuna başlarken şirketlerden ve firmalardan destek aramayı planlıyor.

Bursa’nın İznik ilçesine bağlı Candarlı köyünde doğduk. Eşlerimizin işleri nedeniyle Bursa’ya taşındık, ancak köyümüz her zaman bir emeklilik planı olarak aklımızda kaldı. Ev hanımı ve ilkokul mezunuyduk. Büyük bir şehirde sadece eşimizin maaşıyla yaşamak bizim için oldukça zordu. “Çocuklarımı okutmak için para kazanmam gerekiyordu. İlkokul mezunuyum ve eğitimime devam edememek benim için hep bir pişmanlık olmuştur. Bu yüzden kızlarımın eğitimine öncelik verdim.” (Asiye Can)

Babamız köyümüzün muhtarıyken, ORKÖY (Orman ve Köy İlişkileri Dairesi Başkanlığı) köyümüze tarımsal teşvikler sağladı. Babamız bu teşviklerden bahsederken, ben nasıl faydalanabileceğimi düşünmeye başladım; babama yaban mersini yetiştirmek istediğimi söyledim. Şehirde yaşadığımız için, köye sık sık gidip gelmek (ki köyümüz bir buçuk saat uzaklıktaydı) herkese gerçekçi gelmedi. Pes etmeyi düşündüğümüz birçok zaman oldu, ancak çabalarımız ve hayallerimiz bizi motive etti ve fikrimize bağlı kalmamızı sağladı. Babamız ve kayınpederimiz bize arazilerini verdiler ve yaban mersini yetiştirmeye başladık. Babamız bizim ilk yatırımcımız oldu ve desteğini asla unutamayız.

“Bu işe ilk başladığımda, çocuğum 5 aylıkken erken doğdu; onu neredeyse tarlada büyüttüm.” (Asiye Can)

Çocuklarımızı tarlada yaptığımız işlerle büyüttük ve eğittik. Köydeki evlerimiz başlangıçta satılacak arazi gibi görünürken, hem gelir kaynağımız hem de kaçış yerimiz oldular. Ürünlerimizi ailecek yetiştiriyor, hasat ediyor ve satıyoruz. Bu iş sayesinde köyümüz kırsal turizme açıldı ve festivallere ev sahipliği yapmaya başladı. Tek kişiyle başladık ve ürünümüz ağızdan ağza yayıldı. Sosyal medya da bu süreçte büyük katkı sağladı. Gençler köy konusunda hevesli ve çeşitli fikirler üretiyor.

Bugün köyde “senin ürünün, benim ürünüm” kültürü yok; eğer bu yıl senin ürünün yoksa, benim var. Tarlaya gidemediğimde, arkadaşlarımın ürünümle ilgileneceğini, sulamadan satmaya kadar her şeyi yapacaklarını biliyorum. Resmi eğitim almadığımız halde, bu işi bugün iyi yapıyoruz ve başkalarının bize sorduğu bir değerimiz var. Kimse bunu yapabileceğimize inanmadı; kadın olarak önce kendimize, sonra çevremize kendimizi kanıtladık. Geçtiğimiz 8 yıl boyunca çok farklı süreçlerden geçtik. Başlangıçta insanlar fikrimize inanmadılar ve olumsuz tepki verdiler. Kişisel bir motivasyon olarak başlayan şey, köy ve köydeki kadınlar için yarattığımız yeni bir değere dönüştü ve zamanla sadece bizi değil, tüm köyü dönüştürdü. Geçmişte, kızlara miras verilmezdi ve verilse bile, çorak araziler verilirdi. Bu meyvenin en büyülü yanı, çorak arazileri sevmesi; dezavantaj gibi görünen bir şeyi kadınlar için bir fırsata dönüştürdü. Köydeki tüm kadınlar, üretimden dağıtıma kadar kaynaklarıyla bizi destekliyor.

Ürünlerimizin üretiminden satışına ve dağıtımına kadar her şeyi kendimiz yapıyoruz. En başından beri her süreci kendimiz yönettik; kimyasal ilaç kullanmadan bahçeyi elle temizliyoruz. Çalıştığımız meyve de çok hassas; gübresi, suyu ve ihtiyaçları tıpkı bir çocuk gibi benzersiz. Bu bilinçle, ürünümüzü bir bebek gibi yetiştiriyoruz.

Girişimcilik çok değişken bir süreç olabilir; bazen ürünümüzle baş başa kaldık, bazen de müşteriler tarlada sıraya girdiler. Süreci yaşamak bize her yıl yeni bir şeyler öğretiyor. Bugün girişimci olmak isteyen herkese şunu söylüyoruz: “Eğer başkası yapıyorsa, sen de yapabilirsin.” Bir fikriniz varsa, ne olursa olsun denemelisiniz. Tarım ülkesiyiz ve her zaman üretime ihtiyacımız var. Ürettiğimiz ürünü gerçekten seviyoruz; yaban mersini çok değerli ve hassas bir meyvedir. Aroması ve faydaları ile henüz herkesin adını duyduğu ve alabileceği bir ürün değil. Gelecekteki hedefimiz, taze ürünle birlikte yaban mersini meyvesini daha iyi tanıtmak, üretim kapasitemizi artırmak, yaban mersinini herkesin erişebileceği hale getirmek ve tesisler kurarak sirke, marmelat, kurutulmuş yaban mersini ve reçel gibi yan ürünler üretmek. Pazarımızı ve markamızı büyütmek istiyoruz. ICMPD’den aldığımız eğitim, işimizi daha organize bir şekilde ele almamızda bizi destekledi. İş planımızla ilgili geri bildirim veren eğitmenimiz Berfu Hanım, yeni pazarlar ve pazarlama stratejileri konusunda çok yardımcı oldu. Eğitimden öğrendiklerimiz ve hedeflerimizle daha cesur olmayı ve büyüme fırsatları yaratmayı umuyoruz.

Sultan Arkan & Asiye Can

Bursa

Annesinin Hayalini Gerçeğe Dönüştüren Girişimci

Vuslat Baran Oktay – Eski İskele Artisan Jams

Ben Vuslat Baran Oktay. 2020 yılından beri annemle birlikte İzmir, Ödemiş’in İlkkurşun köyünde ‘Eski İskele Artisan Jams’ markası altında ev yapımı reçeller üretiyoruz.

İlkkurşun’da, dedelerimizden miras kalan 15 dönümlük bir bahçede, annem 2005 yılından beri bir kahvaltı kafe işletiyor. Bahçemize meyve ve zeytin ağaçları dikti ve uzun süre boyunca kendi yaptığı reçelleri kahvaltılarda sundu ve dükkanında perakende olarak sattı. Yoğun iş hayatıma rağmen köyle olan bağımı hiç kaybetmedim. Kurumsal hayatta aradığımı bulamayacağımı anladığımda, annemin yarattığı değeri dönüştürme fikri ağır bastı ve köye taşınmaya karar verdim.

Pandemi döneminde, masalar ve sandalyeler kaldırılınca ve işletmeler yavaş yavaş kapanmaya başlayınca, kendimize alternatif yollar aramak zorunda kaldık. Ürettiğimiz reçelleri toptan satma fikri her zaman aklımızdaydı ama pandemi bu konuda itici bir güç oldu. Ödemiş İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü ile yaptığımız görüşmeler sonucunda, ev hanımlarının aile bütçesine katkıda bulunabileceği bir devlet destek programıyla tanıştık. Bu program sayesinde ‘evde üretim izni’ aldık ve ürünlerimizi online satma fırsatı bulduk. İşimiz hızla gelişmeye başladı ve artan taleple birlikte, annemin meşhur ev yapımı reçelleri çok daha geniş bir kitleye ulaşmaya başladı.

Kurumsal hayata alışkın olmama rağmen, girişimciliğin tamamen farklı olduğunu öğrendim; kendime hangi soruları soracağımı bilemediğimi fark ettim. Bu süreçte çeşitli girişimcilik eğitim programlarına katıldım. Bu programlar, nereden başlamamız gerektiği, ürünümüzü nasıl satacağımız, fiyatlandırma stratejileri ve satış sonrası süreçler hakkında farklı bakış açıları kazandırdı. Bu girişimcilik eğitimleri sayesinde Migros, Hepsiburada, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Hilton gibi büyük kuruluşlarla doğrudan bağlantı kurma fırsatımız da oldu.

Kendi işini kurmak büyük bir sorumluluktur. Ürünü üretmek ve ona güvenmek yeterli değildir. Kendi işiniz olduğunda, tedarikten paketlemeye, üretimden reklama kadar tüm süreçleri planlamak zorundasınız. Bu süreçte sürdürülebilirliğin ve yeşil ekonominin ne olduğunu ve etrafımdaki gıda toplulukları, kooperatifler ve kurumların bana nasıl yardımcı olabileceğini öğrendim. Reçellerimizin gübresiz, ev yapımı ve katkısız olduğunu bilmek ve bunların doğa ve insan sağlığına faydalarını anlamak, bu işi sürdürmemde en büyük motivasyonum oldu.

Girişimcilikte ağ kurmak son derece önemlidir; yeni bir girişimcinin kiminle iletişime geçeceğini ve kimden destek alacağını bilmesi kritik önem taşır. Tarım ve gıda sektöründe çalışmak isteyen girişimciler için gıda topluluklarıyla bağlantı kurmak özellikle değerlidir. Bu bağlamda, ENHANCER programı kapsamında aldığımız eğitim, iş planlarına stratejik olarak yaklaşmak ve şehirdeki diğer girişimcilerle tanışmak için harika bir ağ kurma fırsatı sağladı. İzmir grubu olarak, özellikle interaktif oturumlardan çok faydalandık ve kendi aramızda paylaşım yapma fırsatımız oldu.

Önümüzdeki en büyük hedefimiz, Eski İskele Artisan Jams adı altında markalaşmak ve kalıcı olmaktır.

Vuslat Baran Oktay

İzmir

Topraktan Gelen Bir Girişimcilik Hikayesi

Ben Ahmet Miyanyedi, 23 yaşındayım ve İstanbul’da yaşıyorum. İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde Ekonomi ve Yönetim Bilişim Sistemleri alanlarında çift anadal yapıyorum. Eğitimim boyunca çeşitli deneyimler kazandım, ancak girişimcilik yolculuğumun temellerinin lise yıllarında atıldığını söyleyebilirim.

Lise eğitimime Kuleli Askeri Lisesi’nde başladım. Orada kazandığım disiplin ve liderlik becerileri, girişimci karakterimin gelişiminde önemli bir rol oynadı. Kuleli’de aktif olarak kulüp ve takımlarda yer alarak girişimciliğe ilk adımlarımı attım. Daha sonra Süleyman Nazif Anadolu Lisesi’ne geçiş yaptım ve burada da girişimcilik alanında kendimi geliştirme fırsatları buldum. Okul temsilcisi olarak görev aldım ve TÜBİTAK Lise Araştırma Projeleri Yarışması’nda derece elde ettim. Bu dönemde sosyal girişimcilik konusunda daha fazla deneyim kazandım ve bu alanda etkili olmanın heyecanını yaşadım.

Fidetech adlı girişimim, Bilgi Üniversitesi’nde küçük bir çatı bahçesi kurma fikriyle başladı. Başlangıçta bunu küçük bir deney olarak görüyorduk, ancak zamanla daha büyük bir potansiyeli olduğunu fark ettik ve bugünkü haline getirdik.

Bu yolculuktaki ana motivasyonum, hem girişimciliğe hem de tarımın geleceğine olan inancım. Projemizin istikrarlı ilerlemesini büyük ölçüde ekibime borçluyum. Ekip üyelerim kendi alanlarında uzman, çok yönlü ve vizyon sahibi kişilerden oluşuyor. Birlikte çalışırken krizleri başarılı bir şekilde yönettik ve projeyi sürekli olarak ileriye taşıdık.

Son dönemde ICMPD’nin sağladığı Tarım ve Gıda Teknik Girişimcilik eğitimi ve mentorluk desteğiyle iş planımı güçlendirme ve kendimi daha da geliştirme fırsatı buldum. Bu eğitim, girişimcilik yolculuğuma yeni bakış açıları kazandırdı ve projeyi ilerletmek için gerekli adımları atmamda bana yardımcı oldu.

Amacım, projeyi başarıyla sürdürmek, şirketleşme sürecini tamamlamak ve ardından uluslararası alana açılarak küresel çapta rekabet edebilmek. Diğer girişimcilere tavsiyem, hızlı ilerlemeye çalışmak yerine, sağlam ve emin adımlarla ilerlemeleridir. Girişimcilik uzun vadeli bir uğraştır ve bu bakış açısıyla yaklaşmak en iyi strateji olacaktır.

Siverek’ten Doğan Kadın Gücü

Ben Seval Arık, Şanlıurfa’nın Siverek ilçesinde kurduğumuz kadın kooperatifinin başkanıyım. Bu topraklarda uzun yıllardır yaşıyorum ve bölgedeki kadın emeğinin ne kadar değerli olduğunu çok iyi biliyorum. Ancak, bu emeğin yeterince kıymet görmediğine şahit olmak her zaman beni derinden etkiledi. Bu da bana bir şeyler yapmam gerektiğini fark ettirdi ve kooperatif fikri böyle doğdu.

14 cesur kadınla birlikte bu kooperatifi kurduk. Amacımız sadece ürün üretip satmak değildi; hedefimiz, bölgedeki kadınların ayakları üzerinde durmalarını sağlamaktı. Buradaki kadınlar, ailelerinden ve evlerinden uzakta, düşük ücretlerle zor şartlarda mevsimlik tarım işçisi olarak çalışmak zorundaydı. Ancak, bu kooperatif sayesinde artık kendi emeğimizle, kendi toprağımızda, kendi evimizde ürettiğimiz ürünlerle ailelerimize katkıda bulunuyoruz.

Kooperatifimizin ana ürünleri kurutulmuş biber, domates salçası, biber salçası ve diğer geleneksel yerel ürünlerdir. Bu ürünler, hem geleneklerimize hem de doğal yöntemlere sadık kalınarak üretilmektedir. Kadınlarımız, bu ürünleri annelerinden yıllardır öğrendikleri tekniklerle hazırlayarak en yüksek kaliteyi sağlamaktadır. Ürünlerimizin her biri, kadınlarımızın alın teri ve emeğiyle yapılmaktadır. Bu iş, yalnızca ekonomik kazanç sağlamanın ötesinde, topraklarımızla olan bağımızı da güçlendirmektedir.

Kooperatifin kuruluşundan bu yana, kadınların hayatlarındaki değişimi görmek, beni her geçen gün daha da motive ediyor. Artık kadınlarımız, mevsimlik işçi olarak başka şehirlere gitmek zorunda kalmıyor. Kendi ellerimizle, kendi toprağımızda ürettiğimiz ürünlerle hane ekonomisine katkıda bulunuyoruz. Her gün çalışırken, ürettiğimiz her bir ürünle yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda özgüven ve gurur da kazanıyoruz. Kendi çabalarımızla ayakta durmamız, çocuklarımıza da bir örnek teşkil ediyor ve onlara “Biz başardık, siz de yapabilirsiniz” diyoruz.

Bu yolda birçok zorlukla karşılaştık. Kooperatife katılan kadınlar toplulukta bazı önyargılara yol açtı. Ancak kararlılığımız ve inancımızla bu engelleri aştık. Kadınlar olarak birlikte çalışmanın ve dayanışmanın ne kadar güçlü olabileceğini gösterdik. Hepimiz kooperatifin bir üyesi olmanın yanı sıra birer lideriz. Bu yolculukta birbirimizden öğrendiklerimiz bizi daha da güçlendirdi.

Gelecekte kooperatifimizi daha da büyütmeyi ve ürünlerimizi sadece Türkiye’de değil, uluslararası alanda da tanıtmayı hedefliyoruz. Bu hayali gerçekleştirmek için kendimizi geliştirmeye ve yeni fırsatlar aramaya devam ediyoruz. Yaptığımız her şeyde kadınların gücünü ve dayanıklılığını sergilemek istiyoruz.

Bu yolculukta ICMPD Tarım ve Gıda Teknik Girişimcilik Eğitimi bize büyük destek sağladı. Bu eğitim sayesinde iş planımızı güçlendirdik ve mentorluk süreçleriyle kendimizi daha da geliştirdik. Bu destek, kooperatifimizi daha da ileriye taşıyacak bir itici güç oldu. ICMPD’ye, bu zorlu ama bir o kadar da tatmin edici yolculukta bize verdikleri destek için çok minnettarız.

Bu yolda öğrendiğimiz en önemli derslerden biri, ne kadar zor olursa olsun asla pes etmemek ve daima daha iyisi için çabalamak gerektiği oldu. Gücümüzün farkında olduğumuz ve birlikte daha büyük şeyler başarabileceğimize inandığımız sürece, hedeflerimize ulaşmak zor olmayacak.

Seval Arık

Şanlıurfa

Zorluklardan Doğan Bir Başarı Hikayesi

Ben Ayten Yılmaz Karagündüz, Silifke, Mersin doğumluyum ve 20 yıldır Antakya, Hatay’da yaşıyordum fakat depremden sonra Arsuz’a taşınmak zorunda kaldım. Eğitim hayatım bir ön lisans derecesiyle sona erdi, ancak girişimcilik yolculuğum o zaman yeni başlıyordu.

Girişimcilik serüvenim, pandemi döneminin başlarında, evlerimize kapandığımız günlerde başladı. Instagram’da karşıma çıkan sponsorlu bir reklam beni derinden etkiledi ve kendime “Neden ben de bunu yapmıyorum?” sorusunu sordurdu. Pandeminin getirdiği zorluklarla birlikte, sağlıklı beslenmeye duyulan ihtiyaç artmıştı. Ben de kendi markamı yaratmaya karar verdim. Mutfakta uzun zamandır sağlıklı atıştırmalıklar ve çeşitli lezzetler deniyor, bunları ailemle paylaşıyordum. Bu tutkumu bir işe dönüştürmek beni hem mutlu etti hem de heyecanlandırdı.

Bu işe başlamadan önce yıllarca mağaza müdürlüğü ve marka tescil danışmanlığı yaptım. Ancak bu yeni yolculuk, bana bambaşka bir kapı açtı. İlk iş fikrim, katkı maddesi, rafine şeker ve yağ içermeyen fıstık ezmesi üretmekti. Ancak bu süreç hiç de kolay olmadı. Ürünü piyasaya sürmeden önce evde 6-7 ay boyunca denemeler yaptım ve her seferinde lezzetin tutarlılığına özen gösterdim. Sonunda 2021 yılında, pandemi döneminde, üretime başladım ve ürünlerimi sosyal medyada satışa sundum.

Bir sosyal medya hesabı oluşturmak, bir web sitesi kurmak ve markamı tescil ettirmek, işimin temellerini attı. Trendyol ve Shopier gibi platformlarda aktif olarak satış yapmaya başladım. Daha geniş bir kitleye ulaşabilmek için fuarlara ve alışveriş festivallerine katıldım. Ancak en büyük zorluk, 6 Şubat depremiyle geldi. İş yerim ve tüm ekipmanlarım tamamen yok oldu. Elimde hiçbir şey kalmamasına rağmen, pes etmek aklımın ucundan bile geçmedi. Kendime “Üretmeye devam etmek beni iyileştirebilir” dedim ve gerçekten de öyle oldu. Sosyal medyada tanımadığım pek çok insanın desteğiyle tekrar ayağa kalkmayı başardım. Deprem sonrasında aylarca süren siparişler, benim için büyük bir motivasyon kaynağı oldu.

Başarı yolunda edindiğim eğitimler ve tecrübeler, girişimcilik yolculuğumun önemli bir parçası oldu. KOSGEB ve e-ticaret girişimcilik eğitimlerine katıldım ve en son olarak ICMPD Tarım ve Gıda Teknik Girişimcilik Eğitimine katıldım. Bu eğitim sayesinde iş planımı daha da güçlendirdim ve mentorluk süreçleriyle kendimi geliştirme fırsatı buldum. Aldığım bu eğitimlerin desteğiyle, işimi büyütmek ve hayallerime ulaşmak için emin adımlarla ilerliyorum.

Başarı yolunda en önemli unsurların, karşılaşılan zorluklara rağmen azim ve sürekli gelişim olduğuna inanıyorum. Gelecekteki en büyük hedefim, kadınların iş dünyasında ve üretimdeki gücünü daha fazla göstermek ve kadın istihdamını artırmaktır. Bu yolda ilerlerken, hikayemi paylaşarak diğer girişimcilere ilham vermek istiyorum.

Ayten Yılmaz Karagündüz

Hatay

Üreten Azimli Eller – Zeynep Derintaş’ın Viranşehir’den Girişimcilik Hikayesi

Ben Zeynep Derintaş, Viranşehir’de yaşıyorum ve ev ekonomisine kendi çabalarımla katkıda bulunmaktan gurur duyuyorum. İnanın bana, bu hiç kolay bir yolculuk olmadı ama asla pes etmedim.

Viranşehir’in verimli topraklarında isot (acı biber), kurutulmuş biber ve domates salçası üretiyorum. Ayrıca tarlalarımda yetiştirdiğim ünlü yerel sebze “şelengo”yu da satıyorum. Burada bir kadının çalışması veya kendi işini kurması her zaman kolay değil. İlk başta, etrafımdaki insanlar kadınların çalışmasını desteklemiyorlardı. Birçoğu, “Kadın evde oturur, dışarıda çalışmaz” diyordu. Ancak ben kararlıydım. Sahip olduğum ürünlerle neler başarabileceğimi biliyordum ve ailem için daha iyisini yapmak istiyordum.

İlk kazancımı elde ettiğimde, bu düşünceleri yavaş yavaş değiştirmeye başladım. Evet, zorlu bir süreçti, ancak şimdi aynı insanlar beni destekliyorlar. Kazandığım parayla hem ailemin refahını artırdım hem de çevremdeki diğer kadınlar için bir rol model oldum.

Kooperatiflerin ya da bireysel çabaların gücüne her zaman inandım. Kendi tarlalarımda yetiştirdiğim ürünleri pazara getirerek, hem geleneksel üretim yöntemlerini koruyor hem de daha geniş kitlelere ulaşmak için modern pazarlama tekniklerini kullanıyorum.

ICMPD Tarım ve Gıda Teknik Girişimcilik Eğitimi, bu yolculukta bana büyük destek sağladı. Bu eğitim sayesinde iş planımı güçlendirdim ve kendime olan güvenim kat kat arttı. Mentörlük süreçleri, işimi büyütmemin yanı sıra daha fazla kadına ilham vermeme de yardımcı oldu. Artık sadece bir üretici değil, bu bölgedeki daha fazla kadının ekonomiye katkıda bulunması için bir örnek teşkil ediyorum.

Her kadın güçlüdür ve bir şey başarmaya çalışıyorsa, hiçbir engel onu durduramaz. Bu inançla, daha büyük hedeflere ulaşmak için yoluma devam edeceğim.

Zeynep Derintaş – Şanlıurfa